İş Modeli ve Web App.
Pek çok ticari firmaya ait iş modellerinin mobil ve web uygulama kullanımlarıyla birlikte dünyada değişime neden olduklarına şahit olduk. Uber ulaşımda, Airbnb konaklamada, Amazon e-ticarette büyük fark yaratarak, özellikle Amerika’da, müşteri davranışlarını değiştirdiler ve onları kendilerine çekmeyi başardılar.
Yazılımların aplikasyonlar halinde cep telefonlarına girmesi, web sitelerinin programlanabilir uygulamalara dönüşmesi, akıllı telefon browser’larının web sitesi ve web uygulamalarına erişimi, internet altyapılarının süratlenmesi gibi sebepler tüketici alışkanlıklarını büyük ölçüde değiştirdi. Buna ilaveten sosyal medya sayfa ve aplikasyonları, sundukları dijital pazarlama olanaklarıyla bu tip firmaların seslerini dünyaya duyurmak için son derece etkin araçlar haline geldiler.
İş yapma biçimlerinde kuralları değiştiren bu şirketlerin pek çok rakipleri de çıkış yaptı ancak farklı bir yaklaşım veya kaliteli hizmet sunamayanlarının pek çoğu zamanla yok oldu. Bu denklemde aplikasyonun oluşturulması ve geliştirilmesinden çok iş modelinin de doğru kurulmasının önemi giderek daha anlaşılır hale geldi. Mobil ve web aplikasyonları buz dağının görünen kısmını oluşturuyor. Müşteriye hangi kalitede, ne şekilde hizmet verileceği ve sürecin yönetim konusu da en önemli konular arasında yer alır.
Bu bağlamda başıma gelen bir olayı paylaşmak isterim: Ablam tatil planımız için babam ile birlikte Tatil Sepeti (www.tatilsepeti.com) web sitesinden uygun fiyata daha önce kaldığı ve beğendiği Şile Gardens Otel’ine aylar öncesinden rezervasyon yaptı. Bu bayram tatilinde büyük bir hevesle Otel’in resepsiyonuna geldik.
Yetkili, rezervasyon dokümanlarımızı incelemesine rağmen otelin dolu olduğunu söyledi. Bizim tatilsepeti.com web sitesinden yaptığımız rezervasyonun havuzun hemen kerarındaki “Cabana” oldaları olduğunu belirtti. Ablam, Tatil Sepeti yetkilileriyle önceden konuşarak ve sessiz, sakin bir oda istemiş olduğunu belirtti.
Daha sonra ablam Tatil Sepeti yetkililerini aradı ve durumu anlattı. Ben bu arada otelin web sitesini inceledim ve rezervasyon dokümanları üzerinde yazan “Standart Oda’nın”, “Cabana” odalarından farklı olduğunu gördüm. Açıkça yalan söyledikleri ortadaydı. Özür dilemeyi bir kenara bırakın, “Kötü zamanda geldiniz” gibi laflar bile söylediler.
Tatil Sepeti yetkilileri, otelin dolu olduğunu ve ellerinden bir şey gelmediğini söyleyerek bize başka otel aramaya koyuldu. Uzun bir bekleyişten sonra planımızda hiç olmayan bir otel bulunarak rezervasyonumuz değiştirildi.
Neticede, olay bir web sitesi kurmakla bitmiyor. Iş modeli belli ki son derece yanlış. Tatil Sepeti web sitesinden yapılan rezervasyonların bir garantisi yok! Yani paranızı alıp, rezervasyon vaadini yerine getiremeyen bir iş modelinden bahsediyorum. Bu durumda, bu sitenin dolandırıcı bir web sitesinden pek farkı yok. Şile Gardens kadar amatör bir otel ile çalışmaları da iş modelindeki büyük hatalardan biri (otelin ablamın da önceden gittiği Best Western zamanında iyi olduğu da söyleniyor ancak şu anda durum vahim görünüyor).
Bu iki kurumun aralarında düzgün bir iş anlaşmaları olmadığı görünüyor. Tarafımıza net bir açıklama da gelmediği için tahmin etmek durumunda kalıyorum. Bir ihtimal, otel patronu odaları başkasına vermiş olabilir. Belki de, daha fazla kazanırız diye daha yüksek fiyata odalar satılmıştır. Her ne gerekçeyle olursa olsun, hem Tatil Sepeti hem de Şile Gardens kaybetti. Biz bu kurumları bir daha tercih etmemekle kalmayıp, bu kötü deneyimimizi çevremize de anlatıyor olacağız. Kitle iletişim için sosyal medya paylaşımları da cabası.
Tatil Sepeti rakipleri arasında bu iş modeliyle devam edemez diye düşünüyorum. Rezervasyonları garanti edemediği sürece er ya da geç müşterilerini düzgün iş modelleriyle kurulmuş, benzer web sitesi uygulamalarına kaptıracaktır.